Exportorders trekken aan

De inkoopmanagersindex Nevi PMI van januari kwam uit op 60.1. Dat wijst op een stijging ten opzichte van december. De productiegroei was groter en de orders namen voor de achttiende maand op rij toe. De stijging van de exportorders was de grootste sinds september.

De voorraad gereed product bleef stabiel, na een reeks van dalingen sinds juli 2020. De inkoopactiviteiten namen wederom toe en dit leidde tot een grote toename van de materiaalvoorraad. De toename van de achterstanden was het kleinst sinds december 2020.

Toename levertijden vlakt af

Ook bij de – nog steeds forse – toename van de levertijden was er sprake van een afvlakking. De werkgelegenheid nam in de grootste mate toe in drie maanden. De inkoopprijzen bleven sterk stijgen, maar deze stijging was wel het kleinst in elf maanden. De stijging van de verkoopprijzen was de kleinste sinds augustus. De verwachtingen voor de toekomstige productie waren het hoogst in vier maanden.

Materialentekort neemt eindelijk af

In zijn commentaar op de Nevi PMI cijfers stelt Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO, vast dat het tekort aan materialen in de industrie eindelijk afneemt. “Het lijkt erop dat de ontregeling van toeleveringsketens wat afneemt, wat leidt tot een hogere productie en daarmee meer werkgelegenheid. De nieuwe orders namen eveneens snel toe. In Duitsland, de belangrijkste afzetmarkt, namen tekorten aan onderdelen en materialen ook af, wat leidde tot groei van de productie, zoals blijkt uit cijfers van IHS Markit. In de eurozone als geheel is het beeld vergelijkbaar. Nu toeleveringsketens minder ontregeld zijn dan gedurende de afgelopen twaalf maanden, kunnen Nederlandse ondernemers de productie opvoeren en profiteren van een toename van nieuwe exportorders.”

Omrikon en personeelstekort

Swart wijst erop dat ook de inkoopkosten minder snel toenemen, al zijn de energietarieven zeer hoog. Daarmee wordt volgens hem tevens duidelijk dat de toeleveringsketens niet verder ontregeld lijken te worden door de snelle opkomst van de Omikron-variant en de maatregelen daartegen. “In januari gaf weliswaar 55% van de Nederlandse industriële ondernemers aan dat de levertijden toenemen, maar dit is veel lager dan het record van 76% in juni. Het lijkt erop dat het tekort aan materialen afneemt en dat er langzaam een nieuw evenwicht ontstaat tussen vraag en aanbod. Wel is vermoedelijk personeelstekort nog een rem op de groei van de productie. Omikron kan dat personeelstekort de komende maanden verergeren, door hoger ziekteverzuim en quarantaine.”

Veel optimisme

Dankzij de stijgende productie kunnen Nederlandse ondernemers eindelijk beter tegemoet komen aan de grote vraag. Voor het eerst in anderhalf jaar nemen de voorraden gereed product niet verder af. De hoeveelheid openstaande orders groeit nog steeds, maar wel in het laagste tempo sinds december 2020. Toch is er nog steeds ruime vraag naar producten zoals machines, die de Nederlandse industrie in hoog tempo aflevert. “Geen wonder dat verreweg de meeste ondernemers optimistisch zijn over de productie in de komende twaalf maanden”, concludeert Swart. “Dit jaar wordt waarschijnlijk nog beter dan 2021.”